o astrologiji

Istorija astrologije – Mile Dupor

Niko ne zna tačno koliko je stara astrologija. Ali sasvim sigurno od momenta kada je čovek spoznao da postoji – Vreme, od kada je počeo da prati sunčeve izlaske, mesečeve mene, dakle još onda kada su prvi nomadi i lovci pratili sazvežđa kako bi se lakše orijentisali dajući im nazive, nema razloga da ne verujemo da su ljudi još tada tragali za odgovorima gledajući u nebo. Na dalje, iskustva te povezanosti čoveka i svemira su se sakupljala, a čovek je postajao sve intimniji sa prirodom.

No, smatra se da istorija astrologije datira iz V veka pre n.e, u Vavilonu za koji se navodno zna da je bio pun astrologa, ali nema dokumenata, sem jedne horoskopske karte koja je rađena za datum 29. IV 409. p.n.e. Beros prenosi astrologiju iz Vavilona u Grčku i pokreće školu astrologije na ostrvu Kosu. Hipokrat (460 – 380 p.n.e) izučava astrologiju, koristi je u praksi, što zapisano stoji u njegovom delu On Diets. U vreme Rimskog carstva, najpre astrolozi bivaju proganjani odlukom Senata iz 16. godine kojom se astrolozi podrugljivo nazivaju „haldejcima“, dok Lucius Tarutius Firmanus utvrđuje datum Romulovog rođenja, a potom radi i horoskop grada Rima „ab urbe condita“ (od osnivanja grada), i prati sudbinu rođenih u istom danu. Seneka je podržavao astrologe, Tacit nije, da bi gotovo svi rimski carevi u naredna četiri veka bili pobornici ove veštine. Tiberije i Hadrijan sami crtaju horoskope, Neronu astrolozi predskazuju majčinu smrt, ali tek Septimije Sever ubacuje astrologiju u javni i politički život.
magibluegold
U doba cara Konstantina, Firmikus Maternus, sicilijanski senator, piše astrološko delo Matezeos u osam knjiga, čiji su pojedini delovi sačuvani u originalu, na latinskom, dok sam car analogno deli državu na 12 provincija i postavlja horoskop Carigradu. Prva žena astrolog za koju se zna je Hipatija koja je utvrdila dan svoje smrti, što se i obistinilo. Tek od 409. godine u Rimu kreće proganjanje astrologa, spaljivanje spisa i knjiga.

Sa Ptolomejom, koji uporedo utvrđuje osnove i astronomije i astrologije, obe nauke dobijaju na značaju… On prvi razvija teoriju podele astroloških kuća, definiše glave aspekte, a njegovo sigurno najznačajnije astrološko delo je Tetrabiblos.
Paralelno, arapski svet ima svoje astrologe. Najveći od svih, Albumasar, učenik dvorskog persijskog astrologa Alkendija, zatim Albatenji koji daje teoriju o 12 jednakih polja i drugi…

Majkl Skot u 12. veku radi horoskope na dvorovima Francuske, Engleske i Sicilije. Poznato je da je sam predvideo sopstvenu smrt. Određenog dana mu je u sred mise u crkvi pao kamen na glavu i tako završava. U isto doba, Barbarosin savetnik, Albert Veliki, mag, ezoterik, filozof, izučava astrologiju kojom dalje podučava Tomu Akvinskog, od koga ostaje zabeleženo: „The celestial bodies are the cause of all that takes place in the sublunar world.“ Filozof Rodžer Bejkon, osnivač eksperimentalne nauke, formuliše tvrdnju o čovekovoj slobodnoj volji dok nebeska tela određuju opšte smernice sudbine, piše Spekulum astronomie i čvrsto veruje u astrologiju. Gvido Bonati bio je franjevački monah i italijanski astrolog, a zahtevao je izradu gradbenih horoskopa prilikom izgradnji crkvi.
Prvi astrolog sa našeg podneblja koji se pominje je Albert Kažotić iz Trogira, učenik Tome Akvinskog, inače biskup.
Poznatu astrološku tvrdnju „da se ne sme operisati deo tela dok je Mesec u njegovom znaku“ dao je čuveni lekar, matematičar, savetnik Bonifačija VIII, Benedikta XI, Klementa XV, Arnaldo de Vilenuva.

Pjetro D’Abano, profesor filozofije i medicine, zastupa mišljenje da su svi događaji predodređeni kretanjem nebeskih tela. Usudio se da napravi horoskop Isusa, zbog čega njegov leš inkvizacija spaljuje, iako je već sam sebi presudio trovanjem.
Georg Trapezus prevodi Ptolomejev Almagest, učitelj je slavnom matematičaru i astronomu Regiomontanusu (John Muller) koji utvrđuje sistem nejednakih kuća, i objavljuje efemeride (tablice planetarnih položaja), postaje kardinal. U to doba, slavni slikar, Rafaelo Santi, na dvoru pape Julija II ukrašava astrološko-teološkim prikazima dvoranu „Disputa“. Čuveni Paracelzus (1493 – 1541) bio je lekar, alhemičar i filozof. Pisao je medicinska i teozofsko-mistična dela, a uz to se bavio i astronomskim i alhemijskim istraživanjima. Zahtevao je od lekara poznavanje kretanja planeta. Iz tog vremena datiraju mnogi istorijski astrološki spomenici, neki očuvani i dan danas, kao astrološki sat Orloj koji se nalazi u Pragu.
Svima poznat, Michele de Notre Dame, lekar Karla IV, prorekao je epidemiju kuge i poraz Francuske. Papa Leon X osniva katedru astrologije na rismkom univerzitetu. Tada i Kopernik papi posvećuje svoje otkriće, heliocentrični sistem, i poslednji zvanični astrolog po profesiji bio je Vilfranš, astronom i matemtičar, uvažavan na francuskom dvoru, poznat po neviđeno tačnim prognozama. Astrologia Gallica je njegovo najpoznatije delo iz 1661. god. Sa njim prestaje profesija astrolog, a astrolozi rade bez sistema, zaleđine, škole i bivaju sve više ismejavani, baš kao i veština kojom se bave.

Astrologija se u 17. veku seli pretežno u Englesku, i tu se radom izdvajaju Džon Di i Vilijem Lili, i danas autoritet u tradicionalnoj astrologiji. Lili je predskazao veliki požar u Londonu, četrnaest godina pre nego što će se desiti u septembru 1666.
Tiho Brahe, danski astronom koji je utvrdio prividno kretanje Sunca što mu je omogućilo da izračuna tačnu dužinu godine pri čemu je načinio gresku od samo jedne sekunde, kao astrolog bavio se uticajem velikih konjunkcija na prirodne katastrofe.Chart made by Kepler Njegov učenik, Johan Kepler, najpre strastveno izučava astrologiju da bi je, ogorčen spoznajom njenih slabosti nazvao, “neuglednom ćerkom astronomije, bez koje bi mudra stara majka gladovala”. No ipak, nastavlja istraživanja, pravi čudesno tačne horoskope, poručniku Valenštajnu proriče uspon, pad i dan sigurne smrti 25.2.1634. Prvi je pratio uplive planeta statistički i na kraju, posle godina iskustva zaključio “da verovanje u uticaj konstelacija proizlazi pre svega iz iskustva koje je toliko uverljivo da ne može niti odbačeno od strane ljudi koji to iskustvo nisu imali”. (Preporuka: Kepler’s Belief in Astrology)

Isak Njutn, koga je prilično zanimala mistika, zanimao se i za astrologiju. Kada je astronom Edmund Halej jednom prebacio nešto na račun njegovog petljanja sa astrologijom, Njutn mu je odgovorio: “Sir Halley, I have studied the matter, you have not!”
U doba romantizma, po Duporu, “naši Ilirci, Preradović, Gaj, bave se astrologijom, a kada je rođena kraljica Draga, slučajni engleski turista astrolog proriče joj krunu”. Iz 19. veka, važna su imena: Alana Lia, osnivača Astrološke loze teozofskog drustva Velike Britanije 1914, Maks Hendla, Zadkiel, Sefarijel..

Od 20. veka astrologija je tiha, ali nakon II svetskog rata dobija svoje nove pristalice, ali i sve više javnog diskreditovanja nasatlog kao posledica nedostatka sistematizacije i saradnje astroloških škola.

(najviše korišćena literatura: Mile Dupor, Ne vjerujte – proverite)

Related Posts